Funkcjonalna i ergonomiczna kuchnia to nie tylko kwestia estetyki czy układu stref roboczych, lecz także właściwej ilości dostępnego miejsca do przechowywania. Jednym z kluczowych wskaźników tej funkcjonalności jest suma długości frontów meblowych, – czyli łączna szerokość wszystkich drzwiczek szafek, frontów szuflad i modułów spiżarnianych, do których użytkownik ma bezpośredni dostęp.
Zalecane wartości zostały opracowane na podstawie wielopokoleniowych badań ergonomii kuchni, analiz tysięcy projektów użytkowych oraz preferencji konsumenckich, prowadzonych od lat 60. XX wieku. Są one publikowane i aktualizowane przez amerykańską organizację NKBA (National Kitchen & Bath Association), która od dekad wyznacza światowe standardy w projektowaniu kuchni.
Długości frontów nie są wymaganiem obowiązkowym, lecz uznaną międzynarodowo praktyką projektową, która ma na celu zapewnienie komfortu, dostępności i organizacji w codziennym użytkowaniu — niezależnie od stylu mebli czy rodzaju zabudowy.
Zalecana łączna długość frontów
Zalecenia mówią o minimalnej łącznej długości frontów półek, szuflad i szafek, która powinna być dostosowana do metrażu kuchni:
| Kategoria | Kuchnia Mała (<14 m²) | Kuchnia Średnia (14–32,5 m²) | Kuchnia Duża (>32,5 m²) |
| Szafki wiszące | 7 620 mm | 9 144 mm | 9 144 mm |
| Szafki dolne | 13 208 mm | 15 621 mm | 16 764 mm |
| Szuflady | 9 144 mm | 10 160 mm | 13 335 mm |
| Spiżarnia | 4 572 mm | 5 842 mm | 7 874 mm |
| Różne | 1 016 mm | 2 413 mm | 3 683 mm |
| Razem | 35 560 mm | 43 180 mm | 50 800 mm |
Uwaga: strefy przechowywania powyżej 2134 mm nad podłogą są liczone do kategorii „różne”.
Jak liczyć długość frontów?
Długość frontu to nie szerokość całej szafki, lecz szerokość każdego pojedynczego frontu (drzwiczek lub szuflady). W związku z tym:
- Szafka o szerokości 60 cm z 1 frontem = 600 mm do sumy.
- Szafka 60 cm z 3 szufladami = 3 × 600 mm = 1 800 mm do sumy.
- Zmywarka w zabudowie (60 cm) = 600 mm do sumy.
- Szafka o szerokości 40 cm z 2 oddzielnymi frontami (np. 2 drzwiczki lub szuflady) = 2 × 400 mm = 800 mm do sumy.
To oznacza, że nie potrzeba 13 metrów ciągłej zabudowy dolnej, aby osiągnąć wartość 13 208 mm – wystarczy sprytny dobór modułów z wieloma frontami.
Urządzenia AGD takie jak piekarnik, zmywarka czy lodówka zintegrowana – o ile posiadają front meblowy – również są wliczane do tej sumy, ponieważ mają fizycznie dostępny front w ciągu zabudowy.
Dlaczego liczymy fronty, a nie półki?
Zalecenia koncentrują się na liczbie i szerokości dostępnych frontów, ponieważ są one najbardziej miarodajnym wskaźnikiem dostępności i ergonomii. Każdy osobny front zapewnia szybki dostęp do konkretnej przestrzeni – szuflady umożliwiają pełny wysuw i kontrolowany podział zawartości, podczas gdy:
- Szafka z jednymi drzwiami może mieć wiele półek – ale wszystkie są dostępne dopiero po otwarciu jednego frontu.
- Szuflada ma własny front i nie wymaga otwierania innego elementu.
Dlatego:
- Szuflada = osobny, funkcjonalny moduł dostępowy.
- Półki za jednym frontem = jeden punkt dostępu, niezależnie od liczby półek.
Uwaga: Istnieją również szafki z ukrytymi szufladami wewnętrznymi (tzw. szuflada w szufladzie), ale one również liczą się tylko wówczas, gdy posiadają osobne, widoczne fronty. W innym przypadku są traktowane, jako część jednego frontu głównego.
Czym jest spiżarnia w rozumieniu wytycznych?
Pod pojęciem „spiżarnia” rozumie się wszelkie elementy zabudowy służące do przechowywania zapasów, – czyli szafki wysokie (np. typu cargo), wieże spiżarniane, wysuwane systemy półek oraz inne moduły dedykowane przechowywaniu żywności. Mogą to być zarówno elementy z półkami, jak i szufladami. Kluczowe jest to, że są one zaprojektowane, jako osobna strefa przechowywania produktów spożywczych – najczęściej w postaci wysokiej zabudowy lub niezależnego modułu.
A co z bardzo małą kuchnią?
W kuchniach o bardzo ograniczonej powierzchni – np. 2,1 × 2,6 m z wejściem od krótszej ściany i oknem po stronie dłuższej – osiągnięcie pełnych rekomendowanych wartości długości frontów (np. 13 208 mm dla dolnych szafek) może być trudne lub niemożliwe.
W takich przypadkach:
- Liczy się każdy front, a nie długość zabudowy – można uzyskać wysoką łączną wartość poprzez zastosowanie szuflad i wielofunkcyjnych modułów.
- Wewnętrzne szuflady ukryte za jednym frontem nie są liczone osobno – liczy się tylko widoczny front.
- Norma to rekomendacja, nie wymóg, – jeśli zachowano wszystkie podstawowe strefy robocze, a przestrzeń została zorganizowana efektywnie, projekt może zostać uznany za zgodny z zasadami ergonomii.
Zastosowanie kompaktowych szafek narożnych, modułów 30–40 cm z szufladami oraz maksymalne wykorzystanie wysokości i organizacji wnętrz (np. systemy wysuwne, relingi, półki z pełnym dostępem) może znacznie zwiększyć użyteczność nawet najmniejszej kuchni.
Podsumowanie
Zalecana długość frontów kuchennych nie powinna być interpretowana, jako długość całej zabudowy. To suma wszystkich frontów meblowych, które mogą występować nawet na tej samej szerokości szafki. Zastosowanie szuflad, segmentów wielofunkcyjnych i zabudowy AGD pozwala osiągnąć normy nawet w kompaktowych kuchniach. W planowaniu liczy się, więc nie tyle długość mebli, co liczba frontów i ich układ ergonomiczny.